-
1 tip-jet drive
верт. реактивный привод лопастиEnglsh-Russian aviation and space dictionary > tip-jet drive
-
2 drive
привод, передача; приводить ( с помощью силового привода) -
3 cutting
стружка; опилки; лоскутки; обрезки; обрезь; обрезок (пиломатериал); нарезание; насечка; резание; резка (напр. газовая); разрезка; разрезание; срезание; перерезание; строжка; обработка резанием; фрезерование; гранение; выемка (бульдозером); разъединение; разрыв; отсоединение; отключение; выключение; отсечка (тока); запирание (цепи); отсечение; вырезание; отбрасывание стр. выемка грунта; лес. подрубка; врубка; рубка; тесание; распиливание; с.х. косьба; кошение; покос; отросток; отводок; черенок- cutting accuracy - cutting amperage - cutting and bending - cutting-and-mixing machine - cutting-and-molding machine - cutting and shearing plant - cutting angle - cutting apparatus - cutting area - cutting area work - cutting assemblage - cutting axis - cutting-back - cutting band - cutting-bit head - cutting burrs - cutting by blowtorch - cutting by waterjet - cutting cam - cutting capability - cutting ceramics - cutting chain - cutting chute - cutting conditions - cutting coolant - cutting-cooling medium - cutting cycle - cutting depth - cutting device - cutting diamond - cutting die - cutting divider - cutting down - cutting-down - cutting drag - cutting drum - cutting-edge - cutting edge - cutting edge angle - cutting edge configuration - cutting edge form - cutting edge inclination - cutting edge length - cutting edge normal plane - cutting edge of a knife - cutting edge of machining technology - cutting edge package - cutting-edge seal - cutting edge sharpness - cutting edge technology - cutting-edge technology - cutting edge tip - cutting effect - cutting efficiency - cutting effort - cutting electrode - cutting emulsion - cutting end - cutting end shape - cutting energy - cutting engagement - cutting equipment - cutting face - cutting feed rate - cutting feed speed - cutting flame - cutting fluid - cutting-fluid recycling - cutting flute - cutting force - cutting force component - cutting force deflection - cutting force dynamometer - cutting force-induced error - cutting force per unit area of cut - cutting force per unit width of cut - cutting forceps - cutting frame - cutting from the solid - cutting gage - cutting gas - cutting geometry - cutting giant - cutting grade - cutting head - cutting head assembly - cutting-head-height-and-collision sensor - cutting heat - cutting height - cutting-in - cutting in a smooth pattern - cutting in a spiral pattern - cutting-in speed - cutting-in speed of over drive - cutting-in time - cutting inaccuracies - cutting insert - cutting installation - cutting instrument - cutting interval - cutting iron - cutting jet - cutting jib - cutting job - cutting knife - cutting laser tool - cutting length - cutting life - cutting line - cutting liquid - cutting load - cutting load signal - cutting-loading machine - cutting lubricant - cutting machine - cutting machine scratch - cutting machine tool technology - cutting machine with coordinate drive - cutting material - cutting mechanics - cutting mechanism - cutting medium - cutting member - cutting metal - cutting mode - cutting motion - cutting movement - cutting nippers - cutting noise - cutting nozzle - cutting of fuel oils - cutting-off-abrasive wheel - cutting-off - cutting-off bit tool - cutting-off EDM - cutting-off grinding - cutting-off lathe - cutting-off machine - cutting-off saw - cutting-off tool - cutting oil - cutting-oil deflector - cutting oil freshener - cutting oil separator - cutting operation - cutting orientation - cutting out - cutting-out - cutting-out of rivets - cutting out of square - cutting-out press - cutting oxygen - cutting oxygen tube - cutting parameters - cutting part - cutting pass - cutting path - cutting path supporting points - cutting pattern - cutting performance - cutting period - cutting perpendicular force - cutting pick - cutting plan - cutting plane - cutting plane line - cutting plate - cutting platform - cutting pliers - cutting point - cutting-point angle - cutting position - cutting power - cutting-practice rules - cutting press - cutting profile - cutting program - cutting prong - cutting propagation - cutting pulse - cutting punch - cutting quality - cutting radius - digging radius - cutting rate - cutting region - cutting relief angle - cutting resistance - cutting resistance per tooth - cutting rib - cutting right to size - cutting rim - cutting ring - cutting ring coupling - cutting roll - cutting room - cutting rotor - cutting rule - cutting run - cutting scallops - cutting sequence - cutting-shearing drilling bit - cutting shoe - cutting simulation - cutting size - cutting size of core diamond bit - cutting speed - cutting speed chart plate - cutting speed control mechanism - cutting speed for milling - cutting speed indicator - cutting spindle - cutting stretch - cutting stroke - cutting stroke drive - cutting surface - cutting table - cutting tap - cutting technology - cutting technology routine - cutting teeth - cutting temperature - cutting test - cutting the loop - cutting-through of a tunnel - cutting thrust - cutting thrust force - cutting time - cutting-time monitor - cutting tip - cutting to a shoulder - cutting to length - cutting to size - cutting tool - cutting tool assembly - cutting tool body - cutting tool cartridge - cutting tool collet - cutting tool contact indicator - cutting tool control macro - cutting tool data - utting tool edge - cutting tool engineering - cutting tool force - cutting tool holder - cutting tool industry - cutting tool insert - cutting tool lubricant - cutting tool materials - cutting tool measurement system - cutting tool outlet - cutting tool technology - cutting tool with inserted blades - cutting tooth - cutting torch - cutting torque - cutting-type core drilling bit - cutting-type drilling bit - cutting unit - cutting up - cutting-up line - cutting value - cutting waste - cutting wear - cutting wedge - cutting wheel - cutting wheel carrier - cutting width - cutting-winning machine - cutting with preheating - cutting work - cutting zone - abrasive cutting - abrasive cutting-off - abrasive waterjet cutting - accretion cutting - across cutting - adaptive control cutting - air-arc cutting - air plasma cutting - angle cutting - approach cutting - arc cutting - arc-oxygene cutting - back-off cutting - bottom cutting - burrless cutting - cable cutting - cam cutting - carbide cutting - carbon-arc cutting - cleaning cutting - climb cutting - composite cutting - consecutive tool cutting - creep cutting - cross-cutting - cryogenic cutting - curved cutting - 2D profile cutting - 3D profile cutting - deep cutting - deskill cutting - diagonal cutting - diamond cutting - double cutting - double-roll cutting - double-roll tooth cutting - drill cuttings - dry cutting - ED cutting-off - ED wire cutting - edge cutting - electric arc-gas jet cutting - electrochemical hole cutting - electrochemical wire cutting - electroerosion cutting - end cutting - fabric cutting - finishing cutting - flame cutting - flux injetion cutting - form cutting - form tooth cutting - friction cutting - fusion cutting - gas cutting - gas metal cutting - gas-shielded arc cutting - gas-shielded tungsten-arc cutting - gas tungsten cutting - gear cutting - grass cutting - groove cutting - guided hand cutting - hand cutting - heavy cutting - high-pressure water-assisted cutting - hoisting and drilling load cuttings - hydraulic cutting - hydrogene cutting - in-line cutting - inserted carbide cutting - internal cutting - internally fed wet cutting - interrupted cutting - irregular depth cutting - keyway cutting - lance cutting - laser cutting - lateral cutting - length cutting - light cutting - little-and-often cutting - low-rpm cutting - machine cutting - manual air-plasma jet cutting - measure cutting - metal cutting - metal-arc cutting - metal powder cutting - miter cutting - multipass cutting - multiple milling cutting - multiple thread cutting - multitool cutting - oblique cutting - orthogonal cutting - oxy-arc cutting - oxygene-arc cutting - oxy-fuel cutting - oxy-fuel gas cutting - oxyacetylene cutting - oxyacetylene flame cutting - oxygen arc cutting - oxygen assisted laser cutting - oxygene lance cutting - oxyhydrogen cutting - oxy-propane cutting - part cutting - percussion cutting - peritheral cutting - pipe cuttings - plasma arc cutting - plasma flame cutting - plasma-jet cutting - playback laser cutting - plunge cutting - press cutting - polygon cutting - polygonal cutting - profile cutting - punch cutting - railway cutting - right-angle cutting - rotary cutting - rough cutting - round cutting - sample cutting - screw cutting - scroll cutting - see-saw cutting - setable minimum cutting - shape cutting - shear cuttings - shear-speed cutting - shielded metal arc cutting - side cutting - sideways cutting - single-pass cutting - single-point cutting - single-point thread cutting - skip cutting - slice cutting - solid cutting - spark cutting - spiral cuttings - spiral-bevel-gear cutting - spur-gear cutting - stack cutting - steel cuttings - straight line cutting - taper cutting - thermal cutting - thread cutting - tooth cutting - torch cutting - transverse cutting - tungsten-arc cutting - two-way cutting - ultrasonic cutting - up cutting - waterjet cutting - waterjet-assisted mechanical cutting - wet cutting - wire cutting -
4 pump
2) насос; помпа; накачивание; нагнетание; выкачивание; откачивание (процесс действия насоса); II качать насосом; нагнетать; работать насосом; закачивать (воздух и пр.); накачивать (шины и пр.); откачивать; выкачивать; опорожнять- pump adjustment screw - pump-and-accumulator station - pump and injector unit filter - pump and injector unit follower - pump and injector unit nut - pump and injector unit plunger - pump basket - pump beam - pump blade - pump block - pump body - pump bonnet - pump bowl - pump box - pump braking - pump bucket - pump capacity per revolution - pump cavitation - pump cell - pumping circuit - pump circulation - pump control console - pump cradle- pump cup- pump current - pumping current - pump diameter - pump discharge - pump discharge pressure - pump discharge valve - pump disk - pump displacement - pump distribution gear unit - pump-down - pump-down time - pump duty - pump element - pump end thrust - pump-fed rocket - pump filter - pump flow - pump outputflow - pump for gas transporting - pump for injection of mortar - pump frequency - pumping frequency - pump fuel feed - pump governor - pump gun - pump-handle - pump head - pump house - pump housing - pump injection - pump-injector - pump inlet - pump inlet capability - pump inlet pressure - pump installation - pump intake - pump intake pressure - pump jet propeller - pump jet propulsion system - pump-jet propulsion unit - pump jig - pump kettle - pump leak - pump lift - pump line - pump liner - pump-lubricated - pump lubrication - pump main - pump manifold - pump mechanized - pump mode - pump motor - pump-motor - pump-motor unit - pump noise - pump off - pump open sliding side door - pump out - pump output - pump output flow - pump over - pump performance - pump pipelining - pump piping - pump plunger - pump power end - pump pressure - pump price - pump priming - pump priming characteristic - pump pulsation damper - pump ram - pump rate - pump rating - pump recirculation system - pump riser - pump rod - pump rod joint - pump room - pump runner - pump screen - pump seat - pump seating - pump shaft - pump shell - pump slippage - pump specifications - pump speed - pump speed indicator - pump spindle - pump-starving filter condition - pump station - pump stock reserve - pump strainer - pump stripping - pump stroke counter - pump stroke rate - pump suction - pump suction head - pump suction line - pump suction tube - pump suction-valve cage - pump-system water cooling - pump thrust - pump thrust plate - pump traveling valve cage - pump turbine - pump-type circulation lubrication - pump unit - pump unloading - pump unloading hydraulic circuit - pump up - pump vacuum rating - pump volume - pump volume indicator - pump warm-up line - pump water feed - pumped water feed - pump wheel - pump with external bearing - pump with internal bearing - pump with overhung impeller - pump withdrawal - pump working barrel valve seat - pump works - adsorption pump - adsorption vacuum pump - aeration jet pump- air pump- air-driven pump - air-operated pump - air-operated grouting pump- air pump- ammonia pump - annular casing pump - armored pump - aspirator pump - aspiring pump - axial flow pump - axial flow turbine pump - axially split pump - axial piston pump - axial-piston distribution pump - axial piston pump of the rotary cylinder-type - axial suction pump - backing vacuum pump - barrel insert pump - beam pump - blower pump - boom concrete pump - bore-hole pump - brine-circulating pump - canned pump - canned motor pump - cargo pump - cementing piston pump - centrifugal pump with shrouded impeller - circular casing pump - chain pump - combined vacuum pump - Common-Rail high-pressure pump - condensation pump - condensation return pump - constant discharge pump - constant volume pump - continuous-pressure pump - controlled capacity plunger pump - controlled-volume pump - coolant pump - cooled pump - cooling-water pump - corrosion-resistant water pump - cutter lubricant pump - deep-well pump - differential pump - discharge pump - disintegrating pump - dispensing pump - displacement pump - distributor fuel injection pump - donkey pump - dosing pump - double-acting pump - double-diaphragm pump - double-displacement pump - double-entry pump - double-plunger pump - double-suction pump - double-volute pump - Downton pump - drainline pump - dredge pump - dredging pump - drowned pump - ejector jet pump - electrically driven pump - electrical centrifugal pump - electromagnetic pump - electropneumatic tyre pump - electrosubmersible pump - elevator pump - emergency pump - end suction pump - entrapment pump - epitrochoidal pump - excavating pump - external gear pump - extraction pump - fixed pump - fixed-delivery pump - fixed displacement pump - fixed volume pump - flexible tube pump - flexible tubes for grease pump - flow-type pump - flow-type fuel pump - fluid pump - fluid-packed pump - flywheel pump - force pump - fractionating diffusion pump - fuel booster pump- gas pump- gas jet pump - gear-driven pump - gear-type pump - gear wheel pump - hand desoldering pump with antistatic teflon tip - hand-operated grouting pump - hand-priming pump - hand suction pump for battery liquid - hand vacuum-pressure pump for checking vacuum advance in conjunction and timing light - turbo wastengate control valve and etc. - heat pump - heated pump - helical rotor pump - high duty pump - high-flow pump - high-lift pump - high-low pressure pump - high-pressure pump - high-pressure fuel pump - high-vacuum pump - hot-oil pump - house service pump - impeller pump - in-line pump - in-line fuel injection pump - internal gear pump - internal spur gear pump - irrigating pump - jacketed pump- jet pump- jet vacuum pump - jury pump - kinetic pump - liquid jet pump - liquid-packed ring pump - liquid ring vacuum pump - liquid-sealed vacuum pump - lobular pump - low-lift pump - lubrication pump - main pump - make-up pump - manual pump - manual pump for injector testing - marine pump - mechanical pump - membrane pump - mine pump - monocylindrical fuel injection pump - motor pump - mud pump - multicellular pump - multicylinder pump - multicylinder fuel injection pump - multijet vacuum pump - multiple-piston pump - multiplunger pump - multiscrew pump- oil pump- oil-line pump - oil-refinery pump - oil scavenge pump - oil-sealed vacuum pump - oil suction pump - oil supply pump - oil-vapor vacuum pump - oscillating displacement pump - papermill pump - peripheral pump - peristaltic pump - port the pump - portable pump - positive-displacement pump - positive-displacement fuel pump - power-steering pump - power take-off mounted pump - precharge pump - press pump - pressure test pump - pressurizing pump - prime a pump - PTO-mounted pump - pulse-free pump - pusher pump - radial flow turbine pump - radial piston pump - radially split pump - rapid approach pump - rayon pump - reactor coolant pump - reciprocating pump - reciprocating fuel injection pump - reciprocating vacuum pump - recirculating pump - reciprocation pump - refrigerant pump - regulator pump - reversible pump - reversing pump - roller-cell pump - roller vane pump - roots vacuum pump - rotary pump - rotary air pump - rotary-displacement pump - rotary fuel injection pump - rotary gear pump - rotary lobe pump - rotary piston lobe-type pump - rotary plunger pump - rotary vane-type pump - rotodynamic pump - roughing-down pump - roughing vacuum pump - rough vacuum pump - sand pump - scavenge pump - scavenging pump - scoop pump - screw pump - scrum pump - self-bleeding pump - self-priming pump - self-purifying diffusion pump - semirotary pump - servo pump - service pump - sewage pump - sewage water pump - shallow well pump - side channel pump - side suction pump - simplex pump - single-acting pump - single-acting hand pump - single-acting piston pump - single-cylinder pump - single-stage pump - sinking pump - sliding vane pump - sliding vane rotary pump - slime pump - sludge pump - sluice pump - slush pump - small capacity pump - sorption pump - sorption vacuum pump - spur gear pump - sputter ion pump - stage chamber pump - stand-by pump - start a pump - stationary pump - stationary concrete pump - steam pump - steering pump - stripping pump - sublimation pump - sublimation vacuum pump - submerged pump - submersible pump - subsurface pump - sucking pump - suction pump - suds pump - supercharging pump - supply pump - surge pump - swash-plate pump - swash-plate operated pump - tank pump - tar-and-residuum pump - test pump - thermal pump - three-cylinder pump - three-screw pump - tire pump - truck-mounted concrete pump - torque flow pump - transfer pump - trim pump - triplex pump - triplex plunger pump - trochoid pump - turbine pump - turbine-driven pump - turn on a pump - tyre pump - twin pump - two-cylinder pump - two-screw pump - two-stage pump - two-volume pump - unbalanced pump - unit construction pump - V-type pump - V-type piston pump - vacuum pump - valveless pump - vane pump - vane-type pump - vapor jet pump - variable capacity pump - variable-delivery pump - variable displacement pump - variable speed pump - variable volume pump - vee fuel injection pump - volute pump - water pump - water-jet pump - well pump - wet-air pump - wet motor pump - wet-pit pump - wide-spray fire pump - windmill pump - windshield washer pump - wing pump - work a pump -
5 engine
двигатель; мотор; машинаbuzz up an engine — жарг. запускать двигатель
clean the engine — прогазовывать [прочищать] двигатель (кратковременной даней газа)
engine of bypass ratio 10: 1 — двигатель с коэффициентом [степенью] двухконтурности 10:1
flight discarded jet engine — реактивный двигатель, отработавший лётный ресурс
kick the engine over — разг. запускать двигатель
lunar module ascent engine — подъёмный двигатель лунного модуля [отсека]
monofuel rocket engine — ЖРД на однокомпонентном [унитарном] топливе
open the engine up — давать газ, увеличивать тягу или мощность двигателя
prepackaged liquid propellant engine — ЖРД на топливе длительного хранения; заранее снаряжаемый ЖРД
production(-standard, -type) engine — серийный двигатель, двигатель серийного образца [типа]
return and landing engine — ксм. двигатель для возвращения и посадки
reversed rocket engine — тормозной ракетный двигатель; ксм. тормозная двигательная установка
run up the engine — опробовать [«гонять»] двигатель
secure the engine — выключать [останавливать, глушить] двигатель
shut down the engine — выключать [останавливать, глушить] двигатель
shut off the engine — выключать [останавливать, глушить] двигатель
solid(-fuel, -grain) rocket engine — ракетный двигатель твёрдого топлива
turn the engine over — проворачивать [прокручивать] двигатель [вал двигателя]
-
6 Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
AAbort - ndërprerje e operacionit, procesit ose procedures gjatë kryerjes së tij.Accept - pranon.Access time - koha e arritjes së të dhënave.Accessories - veglat ndihmëse në Windows.Adapter - kartelë për zgjerim e cila instalohet në kompjuter.Adress register - numër hemksadecimal i cili e tregon adresën e lokacionit të caktuar të memorjes.Algorithm - zgjidhja e një problemi hap pas hapi.allocate - ndarje të resurseve të kompjuterit, si për shembull në disk, shtypës ose memorje të çdo skedari, shfrytëzuesi ose procesi.alpha numeric characters - shenja alfanu-merike. Të gjitha shenjat që i shfrytëzon kompjuteri, përfshirë këtu edhe shkronjat, shifrat, shenjat për interpunksion dhe shenjat speciale, siç janë: \$, \@ i \#ANSI (American National Standar Institute) - Instituti Nacional Amerikan për Standarde.ASCII ( American Standard Code for Information Interchange) - Kodi amerikan për këmbim të informacioneve. Renditje standarde e shtatë shifrave binare (shifra e shtatë mund të jepet për kontroll të çiftësisë) e cila aplikohet për paraqitjen e shenjave në kompjuter.Animation - animacion - Iluzion i lëvizjes me paraqitje të shpejtë të fotografive të njëpasnjëshme, e cila arrihet me përdorim të harduerit dhe softuerit përkatës. Programet më të njohura për animacion janë: 3 D Studio, Autodesk Chaos, Imagine etj.Application - program i cili është i dedikuar për shfrytëzuesit e rëndomtë, i cili është i projektuar për kryerje të ndonjë pune të caktuar. Për shembull aplikacioni për kontabilitet financiar.Application development tools - vegla për krijim të programeve aplikative.ALU ( Arithmetic-Logic Unit) - njësi aritmetiko-logjike. Është pjesë e njësisë qendrore (çip i mikroprocesorit) e cila kryen operacione kryesore aritmetike dhe logjike me të dhënat.Artificial Intelligence - intelegjencë artificiale. Emër i sistemeve të kompjuterit që duhet të shfaqin inteligjencë njerëzore, si kuptim për fjalën e thënë, si reagim ndaj ambientit të tyre fizik dhe adaptimit ndaj kushteve të tilla.Ascending order - rendi i radhitjes së elementeve sipas rendit të rritjes, prej vlerave më të vogla kah më të mëdhatë (a, b, c...)Assembler - përkthyes programor. Program i projektuar që t'i transformojë instruksionet simbolike në formë më të qëlluar për t'i kryer në kompjuter.Assign - dhënie vlerë diçkaje që është shfrytëzuar në programim.Asterisk - shenja * (yll). Përdoret si shenjë xhoker që mundëson specifikim të disa skedarëve përnjëherë.Auto CAD - program aplikativ për projektim kompjuterik dhe disenjim.BBackbone - niveli më i lartë në një rrjet kierarkik kompjuterik.Backslash - shenja \\ ( ASCII kodi 92). Përdoret në specifikimin e rrugës së diskut ku gjendet skedari i kërkuar.Backspace - zhvendosje e kursorit për një vend prapa.Backup - kopje rezerve. Bëhet kopje e përmbajtjes së diskut të kompjuterit dhe atë në mënyrë periodike, ndërsa vendoset në shirit magnetik ose në CD.Bad sector - sektori jo në rregull. Pjesë e disketës ose diskut ku nuk nuk mund dhe ku nuk është e sigurt të shkruhen informacioneBad trac table - tabelë e shtigjeve që nuk janë në rregull. Listë e pjesëve të çrregulluara fabrikisht dhe të pasigurta për shkruarje, e cila është e ngjitur në pjesën e prapme të diksut.Bandwidth - njësi matëse për sasinë e të dhënave të cilat mund të transmetohen përmes ndonjë rrjeti të komunikimit në një sekondë.Bar chart - diagram në formë të shiritave.Bar code - paraqitje e shenjave alfanu-merike me ndihmën e vijave vertikale me gjatësi të ndryshme. Përdoret si mënyrë për shifrim universal të prodhimeve.Bar code reader - lexues bar cod. Pajisje optike për lexim të shenjave bar cod.BIOS (Basic Input Output System) - grup i programeve më të vogla detyra e të cilave është të shfaqë test rutinor kur kyçet kompjuteri, si dhe ta startojë sistemin operativ të kompjuterit.BASIC - gjuhë programore e cila është e lehtë për mësim.Batch - pako. Bashkësi e elementeve ose dokumeneteve të cilat përpunohen si tërësi.Batch processing - përpunim paketor. Teknikë që përdor vetëm një inkuadrim të programit në memorjen kryesore për shkak të përpunimit të më tepër detyrave të veçanta njëra pas tjetrës.Baud - bod. Kapacitet maksimal për transmetim të informacioneve në një kanal të komunikimit, i cili është njësi matëse e numrit të ndryshimeve të niveleve në sekondë.Benchmark - krahasim. Program standard i cili shërben për përcaktimin e performansave të kompjuterëve të ndryshëm.Beta version - version prove i softuerit para daljes së tij zyrtare në treg.BIT ( Binary digiT) - shifra binare janë 0 dhe 1. Kompjuterët digjital procesojnë informacione në formë digjitale, ndërsa zbatojnë vetëm shifra të sistemit binar. Ato zakonisht paraqiten me tension prej 5 V për numrin 1, gjegjësisht 0 V për numrin O.Binary file - skedar binar i cili përbëhet prej disa bitave, por i cili nuk është skedar tekstual. Zakonisht ato janë programe me fotografi.Binary system - sistem binar. Sistem numërimi për shkruarje të numrave në kompjuter. Aty ka vetëm dy shifra 0 dhe 1.Bps (Bits per second) - bit në sekondë. Masë për shpejtësinë e transmetimit të rrjetave kompjuterikeBlank - i zbrazët, i pashkruar. Shenjë që i përdoret për paraqitjen e vendit të zbrazët ndërmjet shenjave të shtypura.Bold - shkronja me kontura më të trasha dhe më të errëtaBookmark - reference e cila na drejton kah ndonjë dokument i caktuar hipertekstual i Internetit.Boot - startimi i kompjuterit, gjatë së cilës fillon puna e sistemit operativ.Boot block - pjesë e diskut ku gjendet softueri i cili i mundëson kompjuterit ta fillojë punën.Boot disk - disk ose disketë prej së cilës startohet sistemi operativ.Break - ndërpren. Sinjal special i cili e ndërpet punën e ndonjë programi. Shpesh fitohet me shtypje të tasteve Ctrl dhe C përnjëherë.Browser - fletëkërkues. Program i cili është i dedikuar për shikimin e dokumenteve hipertekstuale të Internetit. Me ndihmën e tij shrytëzohet servisi më i dobishëm i Internetit WWW (W orld W ide W eb). Fletëkërkuesit më të njohur janë Microsoft Internet Explorer dhe Netscape Navigator.Buffer - bafer. Vend në kujtesën kryesore të kompjuterit për ruajtje të përkohshme të të dhënave.Bug - gabim, defekt. Gabim i paqëllimtë në program, për shkak të të cilit programi nuk punon si duhet. Në përkthimin më tekstual nënkupton bubë dhe mendohet se rrjedh prej ngjarjes kur mola është kapur për ndonjë relej të kompjuterëve të parë dhe e ka pamundësuar punën e tij.Bullet - shenjë për renditje e cila përdoret në programet për përpunim të tekstit.BBS (Bulletin Board System) - tabelë elektronike për shpallje. Shërbim telekomunikues përmes të të cilit konsumatorët komunikojnë, këmbejnë informata etj.Bus - mbledhëse. E lidh pllakën amë të kompjuterit me procesorin, kujtesën, diskun dhe elementet tjera kompjuterike.Byte - bajt. Tetë bita. Shpesh është numër binar tetëshifror i cili paraqet një shkronjë.CCache - kesh. Pjesë e kujtesën e rezervuar për ruajtje të të dhënave që përdoren shpesh, te të cilat procesori ka qasje shumë më të shpejtë sesa në hard disk. Kujtesën kesh mund të gjendet në memorjen RAM ose në hard disk.Cancel button - tast për shfuqizimin e funksionit të zgjedhur. Te numri më i madh i programeve tasti për shfuqizim aktivizohet me shtypjen e tastit Esc.Case sensitive - dallimi i shkronjave të mëdha dhe të vogla. Me shpesh gjatë krahasimit të dy fjalëve apo teksteve.CRT (cathode ray tube) - gypi katodik i ekranit.CPU (C entral P rocessing U nit) - njësi qendrore e procesuimit. Zemër e kompjuterit personal. Udhëheq dhe drejton me të gjitha operacionet për përpunim të të dhënave.Centronics port - portë e kompjuterit në të cilën shpesh lidhet shtypësi.Chanel - kanal. Rrugë në të cilën transmetohet informacioni digjital në kompjuter.Character - shenjë; karakter. Cilado shkronjë, shenjë e interpunksionit, ose ndonjë nga njëqind shenjat tjera që mund të vërehen në ekran, gjegjësisht të cilat mund të shtypen.CPI (character per inch) - numër i shenjave në një inç. Njësi matëse për matjen e dendësisë së shkrimit. Shprehet me numër të shenjave në një inç.Check box - kuti katrore për dialog e cila mund të jetë e kyçur ose e çkyçur, gjegjësisht të jetë e zgjedhur ose jo, ndonjë opcion në kornizën për dialog.Checksum - shumë për kontroll. Shuma e numrave që përdoren për kontrollim të mbledhjes.Click - klik. Shtypje dhe lëshim i tastit të minakut, pa mos e lëvizur.Client - klient. Sistem i cili mund të punojë i pavarur, edhe pse në një masë edhe ky është i varur prej ndonjë sisitemi tjetër. Për kompjuterin që është i lidhur në rrjet kompjuterik shpesh thuhet se është klient.Client-server network - rrjet i tipit klient-server.Clip art - bashkësi e vizatimeve grafike dhe fotografive të shkruara në skedar të veçantë i cili është i arritshëm për përdorim të ndonjë aplikacioni, për shembull, për përpunim të tekstit ose të grafikës.Clipboard - kohësisht, skladim i fshehur për tekst ose fotografi të cilat priten ose kopjohen.Clock speed - shpejtësi e ores. Shpejtësia e punës së procesorit në kompjuter matet me megahercë (MHz) ose me gigahercë (GHz).Sa më e shpejtë është shpejtësia e procesorit, aq më tepër urdhëra mund të kryejë kompjuteri.Clone - klon. Kompjuter i cili paraqet kopje të suksesshme të kompjuterit tjetër të (standardizuar). Më shpesh kjo u dedikohet atyre kompjuterëve të cilët janë kompatibil me kompjuterët e kompanisë IBM.Cod - kod. Diçka që është shkruar me gjuhën kompjuterike, në letër ose në kompjuter.Code page - faqe e koduar. Tabelë e cila tregon se cili karakter i përgjigjet shenjës në ekran dhe me shtypjen e tasterit a përfitohet e njëjta shenjë.CGA (Color Graphics Adapter) -videokartelë e cila është më e vjetëruar.COM port - portë seriale. Më shpesh në kompjuterët ekzistojnë dy porta seriale të shënuara si C0M1 dhe COM2.Command interperter - program i cili i integron dhe i përpunon urdhërat e dhënë në kompjuter. Në sistemin operativ DOS është programi C0MAND.COM, ndërsa në WINDOWS është WIN.INICOBOL (Common Business Orientated Language) - gjuhë progamore nga gjeneratat më të vjetra të cilat përdoren për aplikacione financiare.Communication protocol - përmbledhje e programeve e cila mundëson transmetim dhe këmbim të të dhënave ndërmjet dy ose më tepër kompjuterëve.CD (Compact Disc) - kompakt disk. Medium për memorim të të dhënave digjitale dhe audio. Në kompakt disk mund të vendoset muzikë prej 72 minutave ose të dhëna prej 650 MB.CD ROM (Comapct Disc Read Only Memory) - njësi harduerike për leximin e kompakt disqeve. Me këtë njësi mund vetëm të lexojmë e jo edhe të shlyejmë ose të regjistrojmë të dhëna të reja.COMPAQ (COMPAtibility Quality) - shenjë e prodhimeve cilësore të kompjuterëve desktop dhe laptop.Compiler - kompajler; përkthyes. Program i cili i përkthen disa gjuhë të larta programesh në ndonjë gjuhë makinerike.CompuServe - njëra ndër rrjetat më të mëdha të Internetit në botë. Klientëve të tyre ju ofron këmbim të skedarëve, të të dhënave, të postës elektronike etj.CAD (Computer Aided Design) - shfrytëzim i kompjuterit për krijime të vizatimeve ose për projektime të ndonjë objekti ose sistemi. Programet më të njohura nga kjo sferë janë Auto Cad, Auto Sketch, Design CAD, Lab View etj.CAM (Computer Aided Manifacture) - prodhim me ndihmën e kompjuterit.CASE (Computer Aided Software Engineering) - vegël softuerike për programerët. Shfrytëzohen për planifikim, analizim si dhe projektim të dokumentacionit në softuerin kompjuterik.Computer analyst - analitik kompjuteristik. Person i cili i definon problemet dhe saktësisht i pëcakton hapat për zgjidhjen e tyre me anë të kompjuterit.Configuration - konfiguracion. Mënyrë e lidhshmërisë së kompjuterit me njësitë tjera periferike në një sistem të përbashkët.Controller - vegël teknike e cila i mundëson veglës tjetër të komunikojë me kompjuterin.Conversion - konverzion. Proces i transformimit të të dhënave (tekst, grafik) nga një format në tjetër.Cooki file - skedar në të cilin ruhen skedarët e shfrytëzuar (cookies). Zakonisht gjendet në emërtuesin bashk me fletëkërkuesin (shembull në emërtuesin Internet Explorer).Corel DRAW- Pako programore e dedikuar për vizatim dhe punim me fotografi.Corrupted file - skedar i dëmtuar. Dëmtimi mund të jetë për shkak të ektorëve të diskut që nuk janë në rregull, prishjes fizike ose gabimeve të shkaktuara nga programi.Crash - gjendje kur kompjuteri bie prej funksionimit të tij dhe më tutje nuk mund të përdoret. Pas kësaj kompjuteri zakonisht përseri startohet.Current drive - disk me të cilin shfrytëzuesi punon momentalisht.Cursor - kursori. Tregues i pozicionimit. Vijë vertikale e lëvizshme që dridhet dhe vezullon e që paraqitet në ekran si indikator vizuel e cila mund të dislokohet edhe vertikalisht edhe horizontalisht me anë të urdhërave prej tastierës.Cyberphobia - kiberfobia. Frikë nga kompjuteri.CRC (Cyclic Redundancy Check) - metodë e testimit për të dhënat dalëse nga disku për shkak të sigurisë prej gabimeve.DData - të dhënat. Nocion i përgjithshëm për numrat, simbolet dhe madhësitë analoge të cilat shfrytëzohen si madhësi dalëse për përpunimin e kompjuterit.Database - baza e të dhënave. Bashkësi e të dhënave të lidhura ndërmjet vete dhe të organizuara paraprakisht. Programet më të njohura për udhëheqjen e bazave të të dhënave janë: Oracle, MS SQL Server, Informix, Sybase etj.Data security - mbrojtje e të dhënave nga ndërhyrjet e qëllimta ose të rastësishme nga njerëz jo të autorizuar.Data type - tip i të dhënave. Mund të jenë: tekstuale, numerike, logjike, dhe të dhëna të datave.Dead lock - ndërprerje; bllokim. Situatë kur ndonjë program nuk mund të realizohet në kompjuter, për shkak se e pret rastin që faktikisht kurrë nuk do të ndodh.Debug - testim i programit të kompjuterit me korrigjim të gabimeve të paraqitura në te.Default value - ndonjë vlerë që nënkuptohet. Vlerë që programi automatikisht e zgjedh po qe se shfrytëzuesi nuk jep ndonjë vlerë tjetër. Për shembull ngjyrat që i jep WIND0WS-i janë default vetëm po qe se shfrytëzuesi nuk i përdor.Defragmentation - defragmentim. Proces i bashkangjitjes i të dhënave të një programi në disk, që të mund të shpejtohet puna e tij. Është e preferueshme që defragmenting të bëhet një herë në javë, për të shpejtuar punën e diskut.Density - dendësi. Njësi matëse për numrin e të dhënave të cilat mund të shkruhen në ndonjë medium (disketë, shirit magnetik etj).Decsending sort - renditje me radhitje të kundërt.Desktop - sipërfaqja aktive e ekranit gjatë punës me Windows, e cila përmban dritare dhe ikona.Desktop computer - kompjuter i cili pozicionohet horizontalisht në tavolinën punës.DTP (Desktop Publishing) - Pako e softuerit me të cilën kompjuteri mund të përdoret për disenj të dokumenteve, duke përfshirë fotografi, tekst dhe kontroll të pamjes së dokumenteve dhe shtypjen e tyre.Destination file - skedar që pranon.Device - vegël, mjet, përbërje, njësi. Nocion i përgjithshëm i cili shfrytëzohet për të identifikuar ndonjë komponentë të kompjuterit (disk, tastaturë, minak, etj).Device driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit të komunikojë me njësitë periferike.DAT (Digital Audio Tape) - shirit magnetik në të cilin memorizohen të dhënat me sasi shumë të mëdha.DVD (Digital Video Disk) - teknologji e harduerit e cila mundëson shiqimin e filmave, spoteve muzikore etj.DMA (Direct Memory Access) - proces i transmetimit të një sasie të madhe të të dhënave ndërmjet diskut dhe kujtesës punuese të kompjuterit.DirectX - varg i programeve standarde për aplikacione të Microsfti-t, i dedikuar për lojra dhe aplikacione multimediale.Disk controller - kartelë e cila e lidh kompjuterin me diskun; zakonisht gjendet në pjesën e poshtme të diskut.Disk drive - njësi fizike e cila e pranon dhe e kthen diskun magnetik dhe mundëson lexim dhe shkrim të të dhënave.DOS (Disk Operating System) - njëri ndër sistemet më të njohura operative i cili është shumë përfshirës dhe shfrytëzohet nga kompjuterët personal. I prodhuar nga kompania Microsft në vitin 1982.Domain - grup i kompjuterëve emrat e të cilëve e ndajnë të njëjtën prapashtesë. Shembull: com (firmë komerciale), org (organizatë pa përfitim), gov (qeveri), edu (institucion arsimor), net (provajder i Internetit). Njësoj ekzistojnë edhe prapashtesa të cilat i identifikojnë shtetet p.sh. mk prapashtesë për Maqedoninë.Dpi (dots per inch) - pika në inç. Njësi për matjen e rezolutës së shtypjes në shtypës. Rezoluta te shtypësit amë sillet rreth 300 dpi, ndërsa te shtypësit lezër arrin deri në 1200 dpi.Double click - klikim; shtypje e dyfishtë. Klikim i shpejtë dhe lëshim i tastit të minakut dy here pa lëvizjen e minakut ndërmjet dy klikimeve.Double precision - precizitet i dyfishtë. Teknikë me të cilën paraqiten numrat me gjatësi të dyfishuar.Download - kopjim i ndonjë programi ose skedari prej ndonjë kompjuteri kryesor në kompjuterin personal.Draft quality - kualitet i shtypit, i cili është i lexueshëm, por nuk duket aq mirë për përdorim që ai dokument të botohet në ndonjë revistë ose libër. Zakonisht shfrytëzohet për nxjerrjen e kopjeve që të shkojë në korrekturë.Drag-and-drop - tërheqje dhe lëshim i tastit të minakut.Drop-down meni - Lista e urdhërave të menysë së aktivizuar, të radhitura njëra pas tjetrës.DLL (Dynamic Link Library) - grup e funksioneve të cilat shfrytëzohen gjatë programimit në Windows.EEPROM (E lectrically P rogrammable R ead O nly M emory) - çip memorizues përmbajtja e të cilit nuk mund të ndryshohet.E-mail (electronic mail) - postë elektronike. Njëri nga shërbimet më të njohura të Internetit me të cilin porositë dërgohen prej një kompjuteri në kompjuter tjetër.Embedded object - objekt i ndërvënë.EMM386.EXE - program i cili mundëson vendosjen e drajverave dhe programeve në hapësirën e lartë të memories.Emulator - emulator. Program cili i mundëson kompjuterit të zbatojë programe të shkruara për kompjuter tjetër.Encryption - shifrim. Kodim i porosisë me çka nuk mundësohet hyrje e palejuar deri te ajo.EOF (end of file) - fund i skedarit. Shenjë për fundin e skedarit, e cila shfrytëzohet si indikator se këtu kryhen të dhënat.Ethernet - rrjet lokal kompjuterik i konstruktuar prej llojit të kabllove me mundësi të bartjes deri më 10 Mbit/sec.Event - rast; paraqitje. Moment kur paraqitet ndryshimi specifik i ndonjë gjendjeje.Exchange - këmbim i informatave ndërmjet dy lokacioneve.Exchengeable disk - disk transmetues. Tip i diskut i cili montohet në shtëpizë të posaçme dhe është i transmetueshëm.Executable file - program zbatues. Skedar i cili mund të aplikohet në kompjuter.Expression - shprehje matematikore ose logjike e shkruar në gjuhën programoreEBCDIC (Extended Binary Decimal Interchange Code) - kod i cili i përdorë tetë shifra binare të krijuara nga IBM, ndërsa i paraqet shenjat (shkronjat, numrat etj.) nga kompjuteri i cili i proceson.External modem - modem i jashtëm. Modem në kuti të veçantë, kabllo dhe mbushës i cili më së shpeshti aktivizohet në portën seriale të kompjuterit.Extranet - intranet i cili u është lënë në disponim klientëve dhe blerësve të jashtëm me qëllim që t'i shohin të dhënat. Më shpesh ata janë të siguruara me shifra që të ruhet siguria e blerësve.FFan ventilator - ventilator i cili mundëson cirkulimin e ajrit nëpërmjet pjesëve kompjuterike dhe e pamundëson nxehjen e tyre.Fatal error - gabim në programin kompjuterik i cili e ndalon funksionimin e tij.Fault tolerance - tolerim i gabimeve. Aftësi e ndonjë sisitemi që ta vazhdojë funksionimin normal edhe pse ekziston problem në harduer ose softuer.Fax modem - faks modem. Modem i aftësuar të pranojë dhe të dërgojë fakse. Në këtë rast fakset janë elektronike.Fiber optics - fije optike. Mundëson shpejtësi të madhe të bartjes së të dhënave në rrjetat kompjuterike.File - skedar; fajll; datotekë. Pa marrë parasysh çfarë informate, të grumbulluar dhe të inçizuar nën një emër. Skedari mund të përmban tekst, grafikon, program etj.FAT (File Allocation Table) - tabelë e cila shërben për renditjen e skedarëve e cila gjendet në fillim të diskut dhe përmban informata për ata pjesë të diskut të cilat shfrytëzohen, pjesë të diskut të cilat nuk shfrytëzohen dhe ato të cilat nuk mund të shfrytëzohen për shkak të dëmtimit të blloqeve në disk.File control system - program i cili udhëheq me bartjen e të dhënave nga ciladoqoftë pajisje deri në ndonjë pajisje tjetër.File locking - përmbyllje e skedarit. Ndalesë që më tepër se një shfrytëzues ta ndërrojë përmbajtjen e skedarit.File protection - mbrojtje e skedarit. Komandë e kompjuterit e cila e ndalon shkruarjen dhe fshirjen e të dhënave në skedar, por e lejon leximin e tyre.Firewall - sistem rrjetor për sigurim i cili ndihmon në ndërprerjen e hyrjes së paautorizuar në sistemin kompjuterik; thjesht ky është kompjuter i lidhur në Internet dhe me të cilin zhvillohet i gjith komunikimi në Internet.Floppy disk - disk i butë, disketëFooter - tekst i cili paraqitet në pjesën e poshtme në secilën faqe.FF (Form Feed) - urdhër i cili shfrytëzohet i që ta lëviz letrën në printer në faqe të re. Zakonisht në tabelën kontrolluese të printerit gjendet një tast i cili mundëson kryerjen e funksionit përkatës.FORTRAN (FORmula TRANslation) - gjuhë programore e krijuar në kompaninë IBM e cila shfrytëzohej për programimin e aplikacioneve tekniko shkencore.Freeware - programe pa pagesë, por të mbrojtura me ligj për autorizimFAQ (Frequently Asked Question) - pyetje ose lista me pyetje dhe përgjigje të cilat janë shumë të shpeshta dhe shumë shfrytëzues ballafaqohen me këto të dhëna. Këto lista janë shumë frytdhënëse për shkak të këmbimit të informatave.GGIGO (Garbage In, Garbage Out) - princip në të cilën po qe se hyjnë të dhëna jokor-rekte dhe jovalide në kompjuter, ai do të japë rezultate jokorrekte dhe të pakuptimta.GUI (graphical user interface) - interfejs grafik i shfrytëzuar për sisteme operative. Komunikimi ndërmjet shfrytëzuesit dhe programit zhviliohet me anë të shfrytëzimit të ikonave, dritareve dhe të ngjashme. Një shembull për një iterfejs të tillë që e shfrytëzojmë është Windows-i.Guru - Njeri me kapacitet të lartë i cili dëshiron t'u ndihmojë të tjerëve në zgjedhjen e problemeve të tyre.HHacker - haker. Person për të cilin kompjuteri është hobi. Sot shumë njerëz termin haker e identifikojnë me person i cili në mënyrë të paligjshme hy në kompjuter të huaj.Halt - ndalesë. Ndalje e realizimit të operacioneve të renditura në programet kompjuterike.Hand-held computer - kompjuter i vogël që mund të mbahet edhe në dorë.Hang - rri varur. Mosfunksionim i kompjuterit. Kur kompjuteri rinë varur, i ekrani duket normal, por çfarëdo pune tjetër është e pamundur të futet në funksion.Hard copy - rezultatet e shtypura në letër.Hardware - hardueri, gjërat fizike apo të prekshme të kompjuterit.Help - ndihmë. Funksion i cili është i pranishëm në shumë programe, i cili shërben si ndihmë e shfrytëzuesit për përdorimin e programit.Hertz (Hz) - herc. Cikël në sekondë me të cilin matet shpejtësia e procesorit në kompjuter.HEX (Hexadecimal) - Sisitem numëror në matematik, në të cilin si bazë e numërimit është numri 16. Për shfaqjen e numrave përdoren shifrat 0-9 dhe shkronjat A-F. Është shumë i qëlluar për përdorimin e kalkulimeve kompjuterike.Hidden file - skedar i fshehur. Skedar i cili përmban atribute të cilat nuk lejojnë që emri i skedarit të kopjohet, të fshihet ose të shfletohet.High tech - teknologji e lartëHost computer - kompjuter kryesor me të cilin lidhen kompjuterët tjerë.Hot key - tast ose kombinim i tasteve i cili zbaton instruksion të përcaktuar pa marrë parasysh se çka punon procesori në momentin e dhënë.HTML (Hyper Text Markup Language) - format hipertekstual për punë me dokumente. Shërben për krijimin e dokumenteve WEB në internet.Hub - hab. Paisje në të cilën kyçen kompjuterët të cilët janë të lidhur në rrjet.Hyphenation - ndarje e fjalëveIIllegal - jolegal. Parametra hyrëse të cilët janë të papranuara, për shkak se nuk i përmbushin specifikacionet e vendosura në programe.Image processing - përpunim i grafikonëveImaging - proces i shkrimit të grafikës në ndonjë medium, për shembull në shirit.Implementation - implementim. Instalim i sitemit kompjuterik.Infrared - teknologji e cila shfrytëzon ndriçimin për lidhjen të kompjuterëve pa kabëll.Initialization - inicializim. Operacion për formatim të diskut ose disketës, si dhe përgatitje për shkruarjen dhe përdorimin e të dhënave.Ink-jet printer - shtypës pështyes që hedh ngjyrën në letër.Input data - të dhënat hyrëse.Insert mod - rregull për futjen e të dhënave.Install - instalim, futja fillestare e ndonjë programi në kompjuter.Instruction - instruksion. Urdhër i destinuar për mikroprocesorin.Integer - numër i plotë pa presje decimaleLLine printer - shtypës i cili shtyp përnjëherë një rresht tekst.Link- lidhje; lidhshmëri.Load - mbushje, futje e programit në memorje.LAN (Local Area Network) - rrjet lokal në kuadër të një hapësire ose ndërtese. Lidhje e dy ose më tepër kompjuterëve me kabllo me qëllim të këmbimit të informatave.Local printer - shtypës i cili është i lidhur drejtpërdrejt me një stacion punues, i cili nuk është në disponim të shfrytëzuesve tjerë të rrjetit.Login - Paraqitje në kompjuter. Në këtë rast kompjuteri kërkon nga shfrytëzuesi që të identifikohet me emrin dhe shifrën.Logoff- çlajmërim. Largim nga puna me kompjuter.Loop - cikël. Renditje të instruksioneve kompjuterike të cilat praktikohen me anë të përsëritjeve, gjersa nuk përmbushet ndonjë kusht.MMachine code - kod makine. Përmbledhje e instruksioneve kompjuterike në ndonjë kompjuter të posaçëm i cili niund ta kryejë urdhërin.Macro - makro. Serial i urdhërave të cilat kryhen me shtypjen e një tasti ose me ndonjë urdhër. Në të shumtën e rasteve i shkruan vetë shfrytëzuesi për ta lehtësuar punën gjatë përsëritjeve të një morie urdhërash.Mailbox - sandëku postar.Main program - pjesë kryesore e programit e cila i kontrollon nënprogramet.Mass storage - pajisje në të cilën mund të vendoset një numër i madh i të dhënave.Medium - medium. Bartës i të dhënave, shpesh mendohet në disketë, CD-ROM dhe të ngjashme.MMU (Memory Management Unit) - pajisje e cila udhëheq kujtesën.Merge - bashkim, kombinim i dy ose më tepër skedarëve.Message - porosi nga kompjuteri e cila informon për diçka.MIDI file - skedarë me përshkrime muzikore.MIPS (Million Instruction Per Second) -milion instuksione në sekondë. Njësi matëse për shpejtësinë me të cilën procesori i kryen instruksionet. Për shembull, procesori Pentium i cili punon në 100 MHz kryen 100 milionë instruksione në sekondë, pra 100 MIPS-a.Millisecond (ms) - milisekondë. Kohë e barabartë me pjesën e njëmijtë të sekondës. Shfrytëzohet për shprehjen e shpejtësisë te hard disqet.Mode - regjim i punës; mënyrë e punës. Njëra nga gjendjet alternative të punës së kompjuterit.MODEM (MOdulator/DEModulator) - modem. Regullator i cili të dhënat e dërguara i shndërron në sinjal telefonik, të qëlluara për lidhje të drejtpërdrejtë telefonike.Motherboard - pllaka amë e kompjuterit në të cilën janë të lidhura të gjitha elementet e harduerit.Multimedia - kombinim i tekstit me fotografi dhe zë, videoanimacion.MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions) - standard për bashkangjitjen e skedarëve në porositë elektronike.Multitasking - aftësi e sistemit operativ që njëkohësisht të ushtrojë më shumë programe.NNetwork - rrjet i kompjuterit.NetWare - sistem operativ rrjetor i shpikur nga kompania Novell.Network adapter - adapter i rrjetit. Kartelë e cila instalohet në kompjuter përmes të cilës ai lidhet në rrjet.Network administrator - njeriu i cili e mbikëqyrë punën e rrjetit kompjuterik dhe që udhëheqë me të.Network protocol - protokoll rrjetor. Bashkësi e standardeve kompjuterike në një rrjet.Node - nyje, pika ngjitëse në rrjein kompjuterikNon-interlaced - sa i përket disa monitorëve te të cilët topi elektronik pas një kohe e kalon ekranin pa mos lëshuar asnjë vijë.Notebook computer - kompjuter i vogël me format sa një faqe e letrës.Numeric keypad - tastierë numerike.OOLE (Object Linking and Embedding) -mënyrë e këmbimit të informatave ndërmjet dy skedarëve me aplikim të njëjtë ose të ndryshëm në Windows.Off-line - i çkyçurOn-line - i kyçurODBC (Open Data Base Connectivity) - standard i cili mundëson hyrje në sisteme të ndryshme të bazave të të dhënave.Operating System - sistem operativ. Softuer i cili është lidhje ndërmjet shfrytëzuesit dhe kompjuterit.Optical cable - kabëll optik për lidhje rrjetore të kompjuterëve me të cilin arihet shpejtësi e madhe në përcjelljen e të dhënave.OCR (Optical Character Recognition) - njohje e simboleve optike. Program i cili identifikon shenjat e shkruara dhe ato të shtypura dhe pastaj krijon skedar tekstual.OEM (Original Equipment Manifacturer) - prodhues i komponenteve të ndryshëm, të cilët pastaj lidhen me klientin, e emri i tij figuron në kompjuter.Overflow - tejkalim. Gjendje e cila paraqitet si rezultat i operacionit aritmetik; e tejkalon kapacitetin e kujtesës për ruajtjen e rezultatit.Overload - ngarkim i tepërt. Ngarkim më i j madh sesa pajisja; mund ta mban atë për të cilën është konstruktuar.Overstrike - nënvizim.Overtype - shkrim përmbi tekst.Overwrite - mbulim i informatës e cila më parë ka qenë në atë vend.PPage break - ndërprerje e faqes. Vend ku mbaron një faqe dhe fillon faqja tjetër.Page layout - pamje e faqesPpm (pages per minute) - faqe në minute. Njësi matëse e shpejtësisë së shtypësit gjatë shtypjes.Pagination - operacion automatik te programet për përpunimin e tekstit, i cili shërben për renditjen e tekstit nëpër faqe me numerimin e tyre.Palmtop computer - kompjuter i vogël i cili mund të mbahet në një dorë.PASCAL - Paskali. Gjuhë kompjuterike.Password - Fjalë e fshehur e cila përdoret për hyrje në sistemin kompjuterik.Patch - arnim. Ndryshim i kodit programor, i cili zakonisht bëhet pas mbarimit të softuerit me qëllim që të përmirësohen disa gabime.Path name - emri i datotekës së bashku me rrugën me të cilën arihet deti tek ajo.Pause - pauzë. Tast ose urdhër i cili përkohësisht e ndërpren punën e ndonjë programi.Peer-to-peer - rrjet lokal ku çdo kompjuter i kyçur është i barabartë. Në rrjet nuk ekziston server.Peripheral device - pajisje e harduerit e cila kyçet në kompjuter.Permanent SWAP file - skedar i përhershëm në Windows me të cilin shtresohen të dhënat dhe instruksionet programore kur nuk mund të vendosen në kujtesën RAM.PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association) - komitet i cili krijoj standarde për memorje me kapacitet më të madh e aplikuar te kompjuterët laptop.PIXEL (Picture Element) - Element më i vogël i monitorit kompjuterik i cili mundë të kontroliohet. Sa më i madh të jetë numri i pikselave, aq më e mirë është rezoluta.Pirate - person i cili merret me formën ilegale të kopjimit të softuerave.Plasma display - teknologji e përdorur për konstruimin e ekranit te kompjuterët laptop.Plotter - vizatues. Pajisje e cila shërben për vizatimin e rezultateve të përfituara nga kompjuteri.Plug and play - kyçe dhe puno. Pajisje të cilat kompjuteri automatikisht i detekton dhe i instalon drajverat e nevojshëm në të.Pointer - tregues. Fotografi e vogël në ekran, zakonisht në formë të shigjetës; lëvizjet e saja kontrollohen nëpërmjet minakut.Port - portë; lidhje; hyrje.Portability - përcjellshmëri. Cilësi e programave kompjuterike që të mund të adaptohen në lloj-lloj tipash të kompjuterëve.Power supply - furnizues i rrymes te kompjuteri.Print queue - pritje, rend për shtyp.Print server - zakonisht njëri prej kompjuterëve në rrjet i cili dirigjon me të gjitha kërkesat për shtyp dhe me të gjithë shtypësit që janë të lidhura në rrjet.Printer driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit që të punojë me shtypësin.Procedure - rradhitje e instruksioneve kompjuterike të cilat bashkarisht veprojnë për një nevojë dhe detyrë të caktuar.Processing - përpunim i të dhënave.Programming language - gjuhë programore me të cilën programeri e shkruan programin kompjuterik.Prompt - shenjë për thirrje; shërben për shkruarjen e urdhërave.Purge - shlyerje pas së cilës të dhënat e shlyera nuk mund të kthehen më.QQuery - pyetje. Instruksion kompjuterik i cili i parashtron pyejte bazës së të dhënave.Quit - ndalje. Urdhër me të cilën para kohe ndalet ekzekutimi i programit.QWERTY - tastier në të cilën rreshti më i lartë i saj fillon me shkronjat Q, W, E, R, T, Y. Ekzistojnë edhe lloje tjera të tastierëve si per shembull QWERTZ.RRadio button - radio sustë. Mund të zgjedhim vetëm një sustë të këtij lloji në program.RAM (Random Access Memory) - kujtesa kryesore kompjuterike në të cilën janë të vendosura të dhënat të cilat përpunohen.Read-only - vetëm lexim. Të dhënat mund të lexohen, por jo edhe të ndryshohen.ROM (Read Only Memory) - kujtesa e pashlyeshme nga e cila mund të lexohen të dhënat.RTC (Real Time Clock) - Çip kompjuterik i cili ka funksion të orës që ta informojë kompjuterin për kohën e saktë, datën dhe vitin.Reboot - përsëri startim të kompjuterit, zakonisht për shkak të rënies së sistemit.Record - grup i të dhënave të cilat i takojnë një grupacioni. Për shembull, emri i ndonjërit, mbiemri, adresa dhe numri i telefonit.Recover - kthim në gjendjen normale të punës pas paraqitjes së gabimit në sistem.RAID (Redundant Array of Inexpensive Drives) - kombinim i më shumë disqeve me qëllim që të rritet siguria e të dhënave nga ndonjë humbje e paparashikuar.Refresh rate - shpejtësi për freski. Numër maksimal i fotografive që mund të shfaqen në ndonjë monitor për një sekondë. Paraqitet me herc.RDBMS (Relational Data Base Management System) - sistem për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Remote computer - kompjuter i larguar.Remote control program - program me komandim prej së largu.Repeat delay - koha e nevojshme që të shtypet një tast e që të paraqitet karakteri i cli përgatitet që të dale në ekran.Reset button - sustë për resetim. Sustë në pjesën e përparme të shtëpizës së kompjuterit e cila shërben për vënien e sistemit në gjendjen fillestare të saj.Resolution - qartësi e përshkruarjes në ekran apo në shtypës.Response time - kohë për përgjigje nga ana e kompjuterit për ndonjë kërkesë përkatëse.Restart - startim i përsëritur i kompjuterit.Retreive - gjetje dhe ndarje në veçanti e ndonjë informate të përcaktuar.Retry - orvatje e sërishme për të kryer ndonjë instruksion të programit.Ring network - rrjet unazor.RJ-45 - konektor i cili i ngjan lidhjes telefonike, por ka 8 tela në vend që të ketë 4.Root directory - direktoriumi kryesor i një disku.Router - udhërëfyes. Pajisje rrjetore e cila i dërgon të dhënat në rrjet duke e zgjedhur rrugën më të mirë.SSafe mode - gjendje në të cilën startohet Windows-i kur paraqitet ndonjë konflikt në harduer.Save - shkrim i të dhënave në disk, ku nuk mund të humben pas mbylljes së kompjuterit.Scanner - skener. Mjet i cili në mënyrë optike lexon ndonjë dokument dhe e shndërron në skedar grafiko-digjital.Screen - ekran.Scroll - lëvizje e tekstit lart-poshtë.Search engine - program për kërkimin e të dhënave. Makina më të njohura për kërkim në internet janë: Yahoo, Altavista, Google etj.Server - kompjuter në rrjet i cili disa nga resurset e veta i vë në disponim të ndonjë kompjuteri tjetër.Session - koha në të cilën një shfrytëzues e kalon në rrjet.Set up - një sistem të vihet në gjendje pune.Shared file - skedar i përbashkët.Shut down - kryerje e punës së një sistemi operativ të kompjuterit ose çkyçje e kompjuterit.SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) - protokoll i cili shfrytëzohet për udhëheqjen e këmbimit të postës elektronike ndërmjet dy kompjuterëve.Slave - i nënshtruar. Kompjuter i cili është i kontrolluar nga një kompjuter tjetër.Software - të gjitha programet të cilat mund të shfrytëzohen në një kompjuter.Software development tool - vegla për zhvillimin e programeve.Sort - renditje e të dhënave me radhitje të re.Sound card - kartë për zërim.Storage - kujtesë.String - varg i shenjave.SQL (Structured Query Language) - pako e programeve për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Switch - ndërprerës.System software - softuer sistemor (p.sh. MS-DOS, Windows etj).English-Albanian dictionary > Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
-
7 rotor
-
8 valve
1) = float needle2) клапан (рис. 15,16); вентиль; задвижка; заслонка; золотник; кран; распределительный кран; створка (дверцы); электронная лампа; гидро- или пневмораспределитель; затвор (гидротехнический); (редко) форсунка; II подавать через клапан; питать через клапан; снабжать; обеспечивать - time the valves - valve acceleration - valve-actuating gear - valve adjusting screw - valve arrangement - valve base patch - valve cock disk - valve control mechanism - valve diameter - valve dust cap - valve edge - valve enclosure - valve end - valve extractor - valve grinding - valve gutter - valve guttering - valve head slot - valve holder - valve hole - valve inside - valve inside plunger pin - valve knock - valve lag - valve lap - valve lead - valve lifter roller - valve lifter roller pin - valve lifting cam - valve location - valve manifold - valve mechanism - valve of tyre - valve operating mechanism - valve refacer - valve refacing - valve refacing machine - valve regulation - valve remover - valve reseating - valve retainer lock - valve return - valve rim - valve rocker arm - valve rocker lever - valve rocker pedestal - valve rocker roller - valve rocker roller pin - valve rocker shaft - valve scaling - valve scorching - valve seal - valve seat bore - valve seat extractor - valve seat grinder - valve seating - valve seating tool - valve sinkage - valve slot - valve spring compressor - valve spring damper - valve spring holder - valve spring key - valve spring lifter - valve spring remover - valve spring retainer - valve spring seat - valve spring seat key - valve spring seat pin - valve spring surge - valve spring tool - valve spring washer - valve stem end - valve stem groove - valve stem guide - valve stem seal - valve stripping - valve surge damper - valve system - valve tab - valve tappet clearance - valve tappet roller pin - valve tappet tube - valve tension spring - valve the gas - valve thimble - valve throat - valve timing - valve timing diagram - valve tip - valve train - valve travel - valve unit - valve unloader assembly - valve velocity - valve wrench - supplementary air valve - clapper swing-check valve - closed-centre valve - cross-feed valve - compensation valve - flapper-nozzle valve - flow regulator valve - large capacity brake valve - metering valve - multipurpose valve - pilot valve - programmable valve with 24 hour/7 day timer for closing and opening the compressed air ringmain - programmable valve with line-to-valve-connection and 1 BSP - quick-closing valve - quick-opening valve - single-stage valve - slide valve collar - sliding-sleeve valve - sliding throttle valve - spool valve - spring turn - spring-and-ball valve - stainless steel padlockable decompressing valve- T-valve- water check valve - water-cooled valve - zero-lap valve
См. также в других словарях:
Tip jet — refers to the jet nozzles located at the tip of some helicopter rotor blades. The objective is to spin the rotor, much like a Catherine wheel firework. Some Tipjets rely solely on compressed air, provided by a separate engine, to create jet… … Wikipedia
tip jet — A jet of combustion gases or compressed air issuing from the rotor tips of a helicopter and thus providing the power to drive the rotor … Aviation dictionary
jet engine — an engine, as an aircraft engine, that produces forward motion by the rearward exhaust of a jet of fluid or heated air and gases. Also called jet, jet motor. [1940 45] * * * Any of a class of internal combustion engines that propel aircraft by… … Universalium
Jet engine performance — This article describes how jet engine performance is estimated during the design phase. Similar techniques are used once the engine has been built and is being tested, except the performance of individual components, rather than being assumed, is … Wikipedia
Fairey Jet Gyrodyne — Infobox Aircraft name=Fairey Jet Gyrodyne type=Gyrodyne manufacturer=Fairey Aviation caption= designer= first flight=January 1954 (free flight) 1 March 1955 (transition flight) introduced= retired=1961 status= primary user= more users= produced=… … Wikipedia
Components of jet engines — Diagram of a typical gas turbine jet engine. Air is compressed by the fan blades as it enters the engine, and it is mixed and burned with fuel in the combustion section. The hot exhaust gases provide forward thrust and turn the turbines which… … Wikipedia
Airbreathing jet engine — An airbreathing jet engine (or ducted jet engine) is a jet engine propelled by a jet of hot exhaust gases formed from air that is drawn into the engine via an inlet duct. All practical airbreathing jet engines are internal combustion engines that … Wikipedia
Helicopter rotor — This article is about helicopter main rotor systems. For antitorque control, see tail rotor. Helicopter rotor The rotor head of a Sikorsky S 92 A helicopter main rotor or rotor system is a type of fan that is used to generate both the aerodynamic … Wikipedia
Helicopter — For other uses, see Helicopter (disambiguation). Helicopter An LAPD Bell 206 … Wikipedia
Fairey Rotodyne — infobox Aircraft name = Rotodyne caption = The Fairey Rotodyne prototype XE521 on a test flight type = Compound gyroplane manufacturer = Fairey Aviation designer = first flight = 6 November 1957 introduced = retired = status = Cancelled 1962… … Wikipedia
Hughes XH-17 — Infobox Aircraft name = XH 17 Flying Crane caption = type= helicopter manufacturer= Hughes Helicopters designer= first flight= 23 October 1952 introduced= retired= December 1955 status= Scrapped primary user= more users= produced= number built= 1 … Wikipedia